นางอังคณา พุทธศรี ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 7 ชัยนาท (สศท.7) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงการติดตามสถานการณ์การผลิตหน่อไม้ฝรั่ง ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนหน่อไม้ฝรั่งปลอดภัยบ้านปลวกสูง ตำบลท่าดินดำ อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี ซึ่งเป็นกลุ่มที่ประสบความสำเร็จในการผลิตหน่อไม้ฝรั่งตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ และอยู่ภายใต้การดำเนินงานของแปลงใหญ่พืชผัก หมู่ 2 บ้านท่าปลวกสูง โดยมีนายสันติภาพ จุลิวัลลี เป็นประธานกลุ่มวิสาหกิจฯ และเป็นประธานแปลงใหญ่พืชผัก สำหรับกลุ่มวิสาหกิจฯ เริ่มดำเนินการปี 2560 ปัจจุบัน มีสมาชิกเกษตรกร 25 ราย พื้นที่ปลูกรวม 46 ไร่ (เฉลี่ย 2 ไร่/ครัวเรือน) มีการขับเคลื่อนการดำเนินงาน ภายใต้กรอบโมเดลเศรษฐกิจ BCG Model (Bio-Circular-Green Economy) การขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจชีวภาพ เศรษฐกิจหมุนเวียน เศรษฐกิจสีเขียวของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ อีกทั้ง ผลผลิตผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP และมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ ได้แก่ Organic Thailand, มาตรฐานระบบเกษตรอินทรีย์สหรัฐอเมริกา (USDA Organic), มาตรฐานระบบเกษตรอินทรีย์สหภาพยุโรป (EU) และเกษตรอินทรีย์แบบมีส่วนร่วม (Participatory Guarantee System : PGS)
จากการติดตามของ
สศท.7 พบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนหน่อไม้ฝรั่งปลอดภัยบ้านปลวกสูง มีการบูรณาการร่วมกับหน่วยงานต่างๆ ได้แก่ กรมทรัพยากรน้ำบาดาล
สำนักงานเกษตรอำเภอชัยบาดาล ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร บริษัทสยามคูโบต้าคอร์ปอเรชั่น
จำกัด ซึ่งได้เข้ามาสนับสนุนมอบอุปกรณ์ต่าง ๆ อาทิ รถแทรคเตอร์
แผงโซล่าเซลล์ในการทำบ่อน้ำพลังงานแสงอาทิตย์ และยังมีการสนับสนุนให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ เป็นศูนย์เรียนรู้ระบบบริหารจัดการแปลงเกษตรด้วยระบบเกษตรอัจฉริยะ
(Handy Sense) ซึ่งสถานการณ์ภาพรวมของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ
ใน 1 ปี สามารถผลิตหน่อไม้ฝรั่งอินทรีย์ได้ถึง 4 รุ่น โดยจะเริ่มให้ผลผลิตตั้งแต่
4 เดือนหลังจากเพาะปลูก สำหรับปี 2565 ให้ผลผลิตหน่อไม้ฝรั่งอินทรีย์เฉลี่ย
150 – 200 กิโลกรัม/วัน (เฉลี่ย 15 กิโลกรัม/ไร่/วัน) หรือผลิตได้เฉลี่ยทั้งปี
24,000 กิโลกรัม/ปี กลุ่มวิสาหกิจชุมชนฯ ได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 288,000 บาท/ไร่/ปี หรือ หากคิดเป็นรายได้เฉลี่ยต่อครัวเรือนจะอยู่ที่
576,000 บาท/ปี
ด้านราคาขายในช่วงที่ผลผลิตออกสู่ตลาด (ราคา ณ วันที่ 28 มีนาคม 2566) แบ่งเป็น 4
เกรด คือ เกรดพรีเมี่ยม ราคาเฉลี่ย 150 บาท/กิโลกรัม , เกรด A ราคาเฉลี่ย 120 บาท/กิโลกรัม , เกรด B
ราคาเฉลี่ย 100 บาท/กิโลกรัม และเกรด C ราคาเฉลี่ย 45 บาท/กิโลกรัม ด้านสถานการณ์ตลาดของกลุ่มวิสาหกิจฯ
พบว่า ผลผลิตหน่อไม้ฝรั่งอินทรีย์เกือบทั้งหมด ส่งออกไปยังสหภาพยุโรปโดยเป็นการซื้อขายผ่านเกษตรพันธสัญญา
(contract farming) ผ่านการขนส่งผลผลิตกับบริษัทแนชเชอรัล
แอนด์ พรีเมี่ยม ฟู๊ด จำกัด โดยมีสำนักงานเกษตรอำเภอชัยบาดาล เป็นหน่วยงานรับผิดชอบ
และจำหน่ายผ่านแพลตฟอร์ม RedMart ซึ่งเป็นศูนย์บริการขายสินค้าออนไลน์ขนาดใหญ่ในเครือของ
Lazada และผลผลิตส่วนที่เหลือ จำหน่ายให้กับโรงพยาบาลชัยบาดาล เพื่อนำไปทำอาหารให้กับผู้ป่วยโดยคำนึงถึงความปลอดภัยในการบริโภคและหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมี
สำหรับการดำเนินงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนหน่อไม้ฝรั่งปลอดภัยบ้านปลวกสูง
นับเป็นกลุ่มที่มีแนวทางการดำเนินงานขับเคลื่อนด้าน BCG
Model อย่างเป็นรูปธรรม โดยมีการจัดการทรัพยากรและวัสดุเหลือใช้นำมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด
และสร้างมูลค่าเพิ่ม สร้างรายได้ให้กับสมาชิก โดยนำหน่อไม้ฝรั่งที่ตกเกรด
มาผลิตเป็นสบู่หน่อไม้ฝรั่ง บาล์มหน่อไม้ฝรั่ง เป็นต้น
เชื่อมโยงกับเศรษฐกิจหมุนเวียน โดยกลุ่มยังจ้างลูกหลานของชาวบ้านในพื้นที่
ที่จบการศึกษามีความรู้ในแต่ละด้านมาทำงานในฝ่ายต่าง ๆ ของกลุ่มด้วย เช่น บัญชี
ช่างเทคนิค การตลาด การเงิน เป็นต้น และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
โดยจัดหาและรับซื้อปัจจัยการผลิตที่ใช้ในการผลิตหน่อไม้ฝรั่งอินทรีย์
จากวัตถุดิบภายในชุมชน เช่น
รับซื้อปุ๋ยหมักจากขี้ไก่อินทรีย์จากกลุ่มเลี้ยงไก่ไข่อินทรีย์ เป็นต้น
